Koen Vanmechelen (Sint-Truiden, 26 augustus 1965) is een hedendaagse Belgische conceptueel kunstenaar. Hij begon zijn carrière in de vroege jaren negentig. In zijn werk staat bioculturele diversiteit centraal. Rond dit thema werkte Vanmechelen ook samen met wetenschappers uit verschillende disciplines. Deze grensoverschrijdende projecten leverden hem in 2010 een eredoctoraat op van de Universiteit Hasselt en de Golden Nica Hybrid Art Prix Ars Electronica in 2013.

Koen Vanmechelen is vooral bekend van zijn The Cosmopolitan Chicken Project In dit project dragen de verschillende kosmopolitische kippen genen uit België, Frankrijk, Engeland, Verenigde Staten, Duitsland, Nederland, Mexico, Thailand, Brazilië, Turkije, Cuba, Italië, Rusland, China, Egypte, Senegal, Slovenië, Oostenrijk, Indonesië en Denemarken.

Bioculturele diversiteit en de daaruit volgende interactie tussen kunst en wetenschap vormen het hoofdthema van zijn oeuvre.. Zijn werk is crossmediaal en varieert van expressieve schilderijen en tekeningen tot fotografie, video, installaties, glaswerk en houten beeldhouwwerken. Als rode draad komen vaak de kip en het ei terug.

Koen Vanmechelen presenteerde zijn werk al bijna overal ter wereld. In België was hij te gast in verschillende musea en andere locaties, zoals de Verbeke Foundation, Watou, Museum M en Z33.. Naast de Biënnale van Venetië was zijn werk ook te zien op die van Moskou, Dakar, Havana en Poznan, op de World Expo Shanghai 2010, de triënnale van Guangzhou, Manifesta 9 en op dOCUMENTA (13).